Boomkikkers staan op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten. In de Leemkuilen (Udenhout) heb je echter kans om ze te ontdekken. In dit gebied, dat door het Brabants Landschap wordt beheerd, bevinden zich veel braamstruiken. Op deze struiken liggen deze kleine amfibieën vaak te zonnen. Sinds deze zomer zijn er ook geiten te zien die de oprukkende vegetatie in het gebied in toom moeten houden. Dit initiatief is een mooi voorbeeld van samenwerking tussen natuur en landbouw om plekken te creëren die aantrekkelijk zijn voor boer, burger en maatschappij.
Boomkikkers houden van bramen
Boomkikkers houden niet van bomen, maar van bramen. Daarom hadden ze beter braamkikkers kunnen heten. Boomkikkers hebben juist braamstruiken nodig om op te zitten en op te zonnen. Als er te veel bomen zijn lukt dat niet. Beheerder van het gebied Theo Quekel: “In de Leemkuilen schieten in het hele terrein zaailingen van berk en wilg op en verandert het vrij snel in een bos. Normaal beheersen we de oprukkende vegetatie simpelweg door bomen te kappen, maar dat is een kostbare zaak.” Biologische geitenhouder Gerrit Verhoeven: “Geiten zijn van nature knabbelaars en die eten niets liever dan blaadjes en bast van bomen. Door gesprekken met het Brabants Landschap kwamen we op het idee om de geiten de bomen in toom te laten houden.” Onderzoek en monitoring vanuit het Praktijknetwerk Voederbomen en Multifunctioneel Landgebruik moeten duidelijk maken hoe het natuurlijk evenwicht tussen boomkikkers en geiten ligt, zodat beide populaties goed naast elkaar kunnen bestaan en er niet teveel braamstruiken sneuvelen.
Koppeling natuur, landbouw en recreatie
Het project heeft voordeel voor iedereen. Door slimme samenwerking tussen boeren en natuurorganisaties kunnen de kosten van natuuronderhoud naar beneden. Daarbij krijgen geiten een gevarieerd menu van gras, kruiden en bomen. Van de rondspringende geitenlammeren in het natuurgebied zal bovendien elke passant genieten.
Op zoek naar de boomkikker
In het voorjaar, de voortplantingsperiode, horen we vaak de concerten van boomkikkers. Maar ze ontdekken is vaak moeilijk. Nu de bramen rijp zijn, heb je meer kans er eentje te vinden. Omdat de boomkikker een bedreigde diersoort is, kun je hem het beste rustig laten zitten.
Over het Praktijknetwerk Voederbomen en Multifunctioneel Landgebruik
In het Praktijknetwerk Voederbomen en Multifunctioneel Landgebruik (www.voederbomen.nl) wordt gekeken hoe bomen als voerleverancier inpasbaar zijn op een modern melkveebedrijf. Dit gebeurt door de teelt van voederbomen op het boerenbedrijf, maar kan ook in samenwerking met natuurorganisaties. In het Praktijknetwerk werken melkveehouders van het Overlegplatform Duinboeren samen met Brabants Landschap en onderzoeksinstelling Louis Bolk Instituut. Bij dit initiatief worden de ontwikkeling van de vegetatie en het gedrag en welzijn van de geiten gemonitord. Dit levert het Praktijknetwerk meer inzicht in de voorkeur van geiten voor gras, kruiden en bomen in een natuurlijke omgeving. Streven is om vanaf 2014 een vergaand onderzoek te starten naar het samenleven van geit en boomkikker. Resultaten uit dit project zijn ook relevant voor landbouw-natuurinitiatieven elders in het land.
“Geiten voor Boomkikkers” is een gezamenlijk initiatief van het Brabants Landschap, het Overlegplatform Duinboeren, Brabants Landschap en het Louis Bolk Instituut, en wordt begeleid vanuit het Praktijknetwerk Voederbomen en Multifunctioneel Landgebruik. Voor meer informatie kunt u terecht bij Nick van Eekeren, n.vaneekeren@louisbolk.nl, 0343 – 523.860.