Verslag minisymposium over agroforestry in NL

Tijdens het symposium ‘Bomen over Bomen’ van 21 mei jl.in Bunschoten hebben ruim 50 deelnemers de nieuwste toepassingen van bomen in de landbouw gepresenteerd gekregen. Doel van de bijeenkomst was kennis uitwisselen en agroforestry in Nederland te professionaliseren met de oprichting van een Nederlandse belangenorganisatie. Met name uit de veehouderij is er veel interesse om bomen in de bedrijfsvoering in te zetten.

Het symposium werd georganiseerd ter afsluiting van het Praktijknetwerk en Multifunctioneel Landgebruik, uitgevoerd door het Louis Bolk Instituut, stichting Duinboeren en Brabants Landschap. Het was tevens de startbijeenkomst van de Nederlandse tak van de Europese belangenorganisatie voor agroforestry (EURAF).

Agroforestry in Nederland wint terrein
Het aantal agrarische ondernemers in Nederland dat bomen of struiken met landbouw combineert (agroforestry), neemt toe. De kern is: gebruik maken van de vele toepassingen van bomen. Zo leveren bomen voer, in de vorm van takken en bladeren, stellen ze mineralen uit de diepe ondergrond beschikbaar, bieden ze beschutting voor kippen en kunnen houtsnippers voor energie of in de stal gebruikt worden. Zo ontstaat er letterlijk meerwaarde per hectare dure Nederlandse landbouwgrond: meerwaarde in opbrengst, dierenwelzijn maar ook qua landschap en biodiversiteit.

Wilgen bij melkveehouders, fruitbomen bij pluimveehouders
Wilgen zijn een welkome aanvulling op een geiten- of melkveebedrijf. De houtsnippers zijn er voor energieopwekking of strooisel in de stal. ´Voederbomen´ zijn voor geiten (takken) en koeien (bladeren) een natuurlijke -en geliefde- bron van eiwit, mineralen en gezondheidsbevorderende stoffen, zoals bijv. tanines. Voederbomen kunnen vers gevoerd worden of ingekuild. Naast de veehouderij blijken er ook kansen voor de sierteelt te liggen. Zo levert een potrozenkweker snoeiafval aan Diergaarde Blijdorp: een mooi voorbeeld van lokale samenwerking met wederzijds voordeel. Het inzetten van bomen bij  vrije uitloopkippen of kalkoenen in een fruitboomgaard zijn sprekende  voorbeelden. De dieren zorgen voor bemesting en ruimen schadelijke insecten en bladafval op. Hierdoor krijgen schimmels geen kans. Andersom zorgen fruitbomen in een kippenuitloop voor beschutting, waardoor kippen zich veiliger voelen en de uitloop beter gebruiken.

Nederlandse afdeling Agroforestry opgericht
De European Agroforestry Association (EURAF) is hét Europese platform voor agroforestry. Tijdens het symposium is EURAF Nederland opgericht. In het EURAF-netwerk werken boeren, landschapsbeheerders, bosbouwers, beleidsmedewerkers en onderzoekers samen aan het ontwikkelen en implementeren van innovatieve toepassingen van boomteelt in Nederland. Eén van de speerpunten van EURAF is het subsidiabel maken van bomen, zowel de aanplant als het onderhouden.

Bekijk hier de presentaties:

Agroforestry in NL: verleden, heden en toekomst – Anne Oosterbaan, WUR

Combineren van fruitteelt met kippen – Wil Sturkenboom, Warmonderhof

Wilgenplantages in agroforestry systemen: kansen voor multifunctionele biomassaproductie – Martijn Boosten, Probos

Heggen: cultuurhistorie op een modern landbouwbedrijf – Lex Roeleveld, Stichting Heg en Landschap

Voederbomen – Nick van Eekeren, Louis Bolk Instituut